Eo biển Hormuz: Điểm Nóng Toàn Cầu Đẩy Giá Logistics Tăng Cao
- yennguyen32
- 25 thg 6
- 3 phút đọc
Eo biển Hormuz là tuyến đường biển huyết mạch, nơi vận chuyển hơn 20% lượng dầu thô và một phần đáng kể khí hóa lỏng (LNG) của thế giới mỗi ngày. Dù chỉ hẹp 33km tại điểm nhỏ nhất, đây lại là "điểm nghẽn" chiến lược, cực kỳ nhạy cảm với các căng thẳng địa chính trị.
Khi Iran đe dọa đóng cửa hoặc gây gián đoạn tại eo biển này, dù chưa có hành động chính thức, thị trường logistics toàn cầu đã lập tức "nóng" lên với những tác động trực tiếp:
1. Giá dầu và nhiên liệu tăng vọt
Lo ngại gián đoạn nguồn cung từ Trung Đông đẩy giá dầu Brent lên cao, có thể vượt 90-100 USD/thùng nếu tình hình xấu đi.
Giá nhiên liệu hàng hải cũng tăng mạnh, làm độn 50-60% chi phí vận hành của các tàu chở hàng. Hậu quả là các hãng tàu áp dụng phụ phí nhiên liệu, khiến giá cước vận chuyển tăng cao. Ví dụ, giá cước tàu chở dầu siêu lớn (VLCC) từ Vịnh Ba Tư đến Trung Quốc đã tăng gần 60%.
2. Phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh leo thang
Rủi ro an ninh gia tăng khiến phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh cho tàu đi qua Hormuz tăng mạnh, có thể lên tới 0,2% giá trị tàu mỗi chuyến (tăng 60%).
Chi phí bảo hiểm cho mỗi thùng dầu vận chuyển bằng tàu VLCC cũng tăng từ 0,25 USD lên 0,7-0,8 USD chỉ sau một đêm. Các hãng bảo hiểm thậm chí còn cung cấp bảo hiểm "phong tỏa và mắc kẹt" cho các tàu có thể bị bất động.
Giảm nguồn cung tàu và chuyển hướng tuyến đường
Nhiều chủ tàu tránh đi qua Hormuz do lo ngại an ninh, dẫn đến giảm số lượng tàu sẵn có.
Các tàu phải đi vòng qua Mũi Hảo Vọng (Nam Phi), kéo dài thời gian vận chuyển thêm 10-14 ngày. Điều này làm giảm hiệu quả công suất đội tàu từ 12-15%.
Các tuyến đường ống thay thế hiện có không đủ để bù đắp hoàn toàn lượng dầu và khí đốt đi qua Hormuz.
Hậu quả là giá cước vận chuyển tăng vọt, với giá cước container quốc tế đã tăng đến 70,7% chỉ trong một tháng.
Tăng chi phí an ninh và vận hành
Các tàu phải tăng tốc độ để giảm thời gian ở khu vực nguy hiểm, tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn.
Tình trạng gây nhiễu GPS và giả mạo tín hiệu AIS gia tăng, gây nhầm lẫn điều hướng và tăng nguy cơ va chạm. Gần 1.000 tàu mỗi ngày gặp gián đoạn điều hướng.
Tâm lý thị trường và đầu cơ
Dù Iran chưa đóng cửa Hormuz, các đe dọa và lịch sử gây rối khiến các chủ tàu và công ty bảo hiểm thận trọng, đẩy giá cước và phí bảo hiểm tăng ngay cả trước khi có hành động cụ thể.
Tác động đến ngành logistics Việt Nam:
Thách thức: Việt Nam chịu tác động gián tiếp từ việc tăng chi phí vận tải và nguy cơ gián đoạn sản xuất, xuất khẩu. Giá cước vận chuyển đường biển tăng cao sẽ làm đội giá thành sản phẩm và giảm lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.
Cơ hội: Tình hình căng thẳng làm nóng thị trường vận tải biển toàn cầu, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp vận tải và cảng biển Việt Nam như Vận tải Biển Việt Nam (VOS), Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HAH), và Gemadept (GMD), khi giá cước tăng vọt.
Để ứng phó, các doanh nghiệp cần đa dạng hóa chuỗi cung ứng và nguồn cung năng lượng , tối ưu hóa chi phí vận hành bằng cách ứng dụng công nghệ như hệ thống quản lý vận đơn thông minh (TMS) và trí tuệ nhân tạo (AI) , đồng thời xây dựng khả năng chống chịu (anti-fragility) cho chuỗi cung ứng để không chỉ ứng phó mà còn mạnh mẽ hơn sau những biến động của thế giới.
Nguồn và nội dung liên quan: Times of India , Source of Asia, Tạp chí Công Thương…..
Comments